در خصوص نمای ساختمان بحث و صحبت فراوان است. اینکه چه نمایی برای اجرا مناسب‌تر است و مقایسه آن‌ها موضوع اصلی صحبت بوده و بررسی معایب و محاسن هر نوع نما باید انجام شود. سنگ و آجر بیشترین کاربرد و طرف‌دار را برای اجرا در نما دارند. البته در نمای ساختمان‌هایی که امروز ساخته شده‌اند، تعدد استفاده از سنگ برای نما از آجر نما بیشتر است. اما در بازار و صنعت ساختمان، مواردی هم وجود دارد که باعث شده است امروزه استفاده از نمای سنگی کاهش چشمگیری پیدا کند. در این مطلب می‌خواهیم بررسی به نمای ساختمان داشته باشیم. از سنگ نما و مشکلات آن صحبت می‌کنیم. با شما نمای آجری و سنگی را مقایسه کرده و از معایب و مزایا آجر نما و سنگ نما می‌گوییم.
بهترین نمای ساختمان
اگر به گذشته برگردیم و نگاهی به بناهای قدیمی بیندازیم، استفاده از آجر قدمت بسیار زیادی دارد. البته استفاده از سنگ هم در بناها دیده می‌شود؛ اما با توجه به کمبود آن در گذشته و نیز به دلیل وزن و ابعاد سنگ و محدودیت در استفاده از سنگ، بناهای سنگی نسبت به بناهای آجری کمتر بودند. آجر یا خشت توسط انسان تولید می‌شد؛ اما سنگ‌ها از کوه و طبیعت خارج می‌شد و با ابزارهای محدود به قطعات کوچک‌تر و قابل حمل تبدیل می‌شدند.
امروزه اما با توجه به امکانات هم تنوع آجر بیشتر شده و هم برای استفاده از سنگ محدوده ابزاری کمتری وجود دارد. اما فقط این موارد مد نظر ما نیستند. صنعت ساختمان هم مانند دیگر صنایع هر روز تغییر کرده و بروز می‌شود. سازندگان و معماران سعی می‌کنند همپای این تغییرات پروژه‌های خود را پیش ببرند. نمای ساختمان هم دستخوش همین تحولات می‌شود. برای اجرای نمای ساختمان و بنا محصولات بسیار متنوعی وجود دارد. هر کدام از این محصولات و مصالح، از مواد متفاوتی تولید می‌شوند و محاسن و معایب خاص به خود دارند. برای اجرای نما و انتخاب نوع نما باید به موارد زیادی توجه کنید. محل اجرای پروژه یکی از عوامل مؤثر در انتخاب نوع نمای ساختمان است. دمای هوا و شرایط جوی منطقه (سردسیر یا گرمسیر بودن) و میزان آفتاب‌گیری بنا موضوعات مهمی هستند. متراژ نما برای برآوردهای مالی و مقایسه بهتر بین محصولات نما اهمیت دارد؛ مخصوصاً اگر بخواهید از نمای ترکیبی استفاده کنید. طراحی نما هم اهمیت زیادی دارد. اگر بخواهید آنچه در ذهن دارید را اجرا کنید، بهتر است قبل از انتخاب محصول نما با یک آرشیتکت و طراح نما مشورت کنید و طرحی برای نمای ساختمان داشته باشید.
پس از در اختیار داشتن این اطلاعات نوبت به انتخاب محصول نما می‌شود. گفتیم که در حال حاضر سنگ و آجر، بیشترین استفاده را در قسمت نمای ساختمان دارند. ما در مورد همین دو مصالح پرکاربردی با شما صحبت می‌کنیم. بیاییم گام‌به‌گام این دو محصول را با هم بررسی کنیم.
مقایسه آجر نما و سنگ
سنگ نما چه مزایایی دارد؟ سنگ از دیرباز به مقاومت زیاد شهرت داشته است. همین موضوع کاربرد آن را در صنعت ساختمان رواج داد. استفاده از صفحات سنگ در ابعاد مختلف برای ساخت ساختمان‌ها و نمای آپارتمان به کار رفته و همچنان نیز استفاده می‌شود. نما و ظاهر سنگ، مقاومت و عمر بالای آن اصلی‌ترین دلیل کاربرد این متریال ساختمانی است. مدت مدیدی است که از سنگ برای نمای ساختمان استفاده زیادی می‌شود.
آجر که محصول و مصالحی شناخته شده در صنعت ساخت و ساز است، در ساخت درصد بالایی از بناها استفاده می‌شود. کمتر پروژه‌ای را می‌بینید که در آن از انواع آجر استفاده نشده باشد. شاید بتوان گفت که قدمت استفاده از آجر از سنگ بسیار بالاتر است. در گذشته که به نمای ساختمان چندان توجهی نمی‌شد، آجر هم جنبه ساخت دیوار را داشت و هم نمای سازه را تشکیل می‌داد. با مطرح‌شدن نمای ساختمان و اجرای آن روی دیوارهای آجری، نمای آجری ساختمان با نمای اصلی سازه پوشیده شد. محصولات گوناگون مانند سنگ، سیمان و… روی دیوارهای آجری قرار گرفتند و شکل و شمایل آجر در نمای ساختمان هر روز کم‌رنگ‌تر شد؛ اما طرف‌داران نمای آجری همچنان زیاد هستند. با وجود این موضوع، شرکت‌های تولید محصولات ساختمانی با علم به مزایا آجر نما، دست به تولید محصولی زدند که ضمن داشتن ظاهر آجری، برای نما هم استفاده شود. تولید گونه‌های مختلف آجر نما نه‌تنها طرف‌داران نمای آجری را راضی کرد؛ بلکه معماران و سازندگان بسیاری هم با شناخت این محصول، در پروژه‌های خود از آن استفاده کردند.
غیر از اینکه طرف‌داران زیادی برای نمای آجری وجود دارد، چه عاملی یا عواملی باعث استفاده از نمای آجری می‌شود؟ مزایا آجر نما چیست؟ چه مسائلی باعث می‌شود تا استفاده از آجر نما به سنگ و دیگر محصولات نما ترجیح داده شود؟ استفاده از سنگ نما در بازار ساختمان ایران به‌وفور دیده می‌شود؛ اما کاربرد سنگ رو به کاهش قرار دارد. موارد زیادی باعث این کاهش تقاضا شد. به صورت کلی و با توجه به میزان اهمیت، عواملی که باعث کاهش استفاده از نمای سنگی شده شامل موارد زیر هستند:
۱. قیمت سنگ نما
۲. وزن سنگ و تأثیر آن بر وزن بنا
۳. خطرات کاربرد نمای سنگی
۴. محدودیت ابعاد، رنگ و شکل
این عوامل را به صورت اجمالی با هم بررسی کنیم:
۱. قیمت سنگ نما
استخراج سنگ مناسب برای نما از معادن بسیار مشکل است. هزینه‌های تولید صفحات و قطعات سنگی هم کم نیست و این موضوع در قیمت نهایی سنگ نما اثر دارد؛ بنابراین بدیهی است که قیمت سنگ نما هم بسیار بالاست. البته باز هم تکرار می‌کنیم که سنگ ظاهر زیبا و خاص به خود را دارد. اما هزینه نیز اهمیت زیادی دارد و باید برآورد درستی از آن داشته باشید تا در نهایت هزینه کل پروژه را پیش‌بینی و تأمین کنید. هزینه‌ی نمای سنگی هم به نوبه خود کم نیست و باید به آن توجه کرد.
۲. وزن سنگ
مدتی است که با توجه به اصول ساخت و ساز، وزن بنا مورد توجه قرار گرفته است. این موضوع به عنوان اصلی در ساخت و ساز مطرح شده و باید رعایت شود؛ در صورت عدم رعایت آن با مشکلات قانونی مواجه می‌شوید. سنگ نما نسبت به ساید محصولات نما مانند آجر نما، وزن زیادی دارد. اگر یک آپارتمان چند طبقه را در نظر بگیریم، نمای سنگی وزن قابل توجهی را به بنا اضافه می‌کند. قطعاً شما تمایلی ندارید که روند ساخت پروژه شما به‌خاطر وزن سازه دچار اختلال شود؛ پس بهتر است برای نما از محصولی استفاده کنید که وزن مناسبی داشته باشد.
۳. خطرات کاربرد نمای سنگی
یکی دیگر از عواملی که کاهش استفاده از سنگ نما را در پی داشت، خطرات و مسائل ایمنی بود که برای نمای سنگی وجود دارد. از وزن سنگ و نمای سنگی برای شما گفتیم. حال اگر صفحه یا تکه‌ای از سنگ از نما جدا شده و سقوط کند، ممکن است چه مشکلاتی به وجود بیاید. این موضوع در سازمان‌ها و ارگان‌های مسئول نیز به صورت ویژه مورد توجه قرار گرفته و وجود کمیته نما برای ساخت و ساز برای نظارت بر کلیه امور نمای ساختمان وجود دارد. لازم است برای ساخت و ساز حتماً از این کمیته مجوز داشته باشید و استفاده از سنگ با توجه به نظرات آن و دیگر عوامل که گفته شد، کاهش پیدا کرده است.
۴. محدودیت ابعاد، رنگ و شکل
سنگ نما از نظر تنوع چندان غنی نیست و همین موضوع استفاده از آن را کاهش داده است. صفحات سنگ از نظر ابعاد مشخص هستند و رنگ‌های محدودی دارند. شکل و ظاهر سنگ چندان تنوعی ندارد و این موارد پاسخ سلیقه‌های مختلف را نمی‌دهد. عدم تأمین نظر مشتریان و سازندگان، نظر آن‌ها را برای استفاده از سنگ نما برمی‌گرداند و ترجیح بر استفاده از متریالی است تا تنوع آن بسیار بیشتر و بالاتر باشد.
نمای آجری ساختمان و مزایا آجر نما
حالا که با سنگ نما بیشتر آشنا شدید، می‌توانید مقایسه بهتری بین این محصول و دیگر مصالح نما داشته باشید. البته بدیهی است که مانند سنگ نما، باید اطلاعاتی از متریال دیگر داشته باشید تا قیاس اصولی و صحیحی داشته باشید. پس برای شما از آجر نما صحبت می‌کنیم که در کنار سنگ بیشترین کاربرد را برای نمای ساختمان در ایران دارد. از قدمت استفاده از آجر و ساخت بناهای آجری برای شما صحبت کردیم. گفتیم که آجر و خشت اولین مصالحی بودند که در ساخت بنا استفاده می‌شد. با بروز شدن صنعت ساختمان و انجام مرحله نماسازی برای بنا، محصولات مختلفی برای نما به بازار معرفی شد که روی سازه آجری اجرا می‌شدند.
نمای آجری محوطه
شرکت‌های تولیدکننده محصولات ساختمانی، با دیدن نیاز بازار و رغبت مشتریان به نمای آجری، اقدام به تولید محصولی کردند که هم برای نما کاربرد داشته باشد و هم نما و ظاهر آجری داشته باشد. تنوع آجر نما در ابتدا زیاد نبود و اکثر افراد تصور می‌کردند تنوع آجر چندان زیاد نیست؛ اما با استقبال و درخواست سازندگان، این تنوع هر روز در حال افزایش است. گونه‌های مختلف آجر نما تولید شد و در صنعت ساختمان و نمای پروژه‌ها اجرا شدند. استفاده از متریال‌های مختلف، ساخت ابعاد و رنگ‌های متفاوت و استفاده از طرح‌های گوناگون برای آجر نما، توجه افراد بیشتری را به این محصول جلب کرده است. کم‌کم استفاده از آجر نما بیشتر از سنگ نما مورد توجه قرار گرفته و امروزه شاهد سبقت اجرای نمای آجری از نمای سنگی هستیم.
این موضوع تا حدی پیش رفت که تولیدکنندگان سنگ نما هم به آن اشاره کردند. باید دلیل این موضوع را در مزایا آجر نما و منافعی دانست که برای سازنده (مالک) و نمای آپارتمان در پی دارد. اگر بخواهیم مزایا آجر نما را برای شما بگوییم بدون شک می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم. این موارد موازی و همسو با مواردی است که برای سنگ نما آوردیم تا به صورت هم‌زمان مقایسه‌ای بین آجر نما و سنگ نما کرده باشیم.
۱. قیمت آجر نما
۲. وزن سبک آجر نما
۳. ایمنی نمای آجری
۴. تنوع آجر نما
تحلیلی بر مزایا آجر نما را در ادامه می‌خوانید:
۱. قیمت آجر نما:
از قیمت سنگ نما برای شما صحبت کردیم و دلیل این قیمت بالا را هم برای شما گفتیم. تولید آجر در مقایسه با سنگ روال آسان‌تری دارد. در نتیجه قیمت تمام شده و فروش آجر نما از سنگ نما بسیار کمتر است. البته این به معنی کیفیت پایین‌تر آجر نما از سنگ نما نیست. استخراج و آماده‌سازی خاک برای تولید، ترکیب درست و اصولی مواد اولیه، انجام مراحل قالب‌گیری و پرس (اتوماتیک و دستی)، پخت آجر و نهایتاً بسته‌بندی همه با نظارت و کیفیت بالا انجام می‌شود. با وجود تمام این موضوعات، آجر نما نسبت به سنگ قیمت بسیار کمتری دارد.
شاید بتوانیم بگوییم که گران‌ترین آجر نما قیمتی معادل با ارزان‌ترین سنگ نما دارد. پس در همین گام اول مقایسه متوجه مقرون‌به‌صرفه بودن آجر نما شدید.
۲. وزن سبک آجر نما
به اهمیت وزن سازه اشاره کردیم و گفتیم باید در ساخت هر پروژه به این موضوع توجه ویژه‌ای داشته باشیم. عدم رعایت این اصل منجر به توقف پروژه و خسارات زیادی می‌شود. آجر نما وزن بسیار مناسبی دارد و اجرای آن برای نمای بیرونی کاملاً معقول و منطقی است. ساختمان‌های امروزی چند طبقه هستند و متریال نما روی سطح بزرگ ساختمان وزن قابل توجهی را به ساختمان اضافه می‌کند. برآورد این وزن و محاسبه آن در وزن کلی باید مورد توجه باشد.
۳. ایمنی نمای آجری
اگر صفحه با تکه‌ای سنگ که هم وزن زیاد و هم لبه‌های تیز و برنده دارد، از نما جدا یا کنده شود، می‌تواند حادثه یا خسارتی جبران‌ناپذیری را به وجود بیاورد. از دلایل بروز چنین اتفاقی برای سنگ نما، می‌تواند به‌خاطر وزن آن و جذب پایین ملات روی سطح سنگ باشد. از مزایا آجر نما می‌توان به جذب بالای ملات (در قسمت پشت آجر) باشد. این موضوع چسبندگی آجر نما را به سازه بیشتر کرده و امکان جدا شدن آجر یا کنده شدن آن را به حداقل برساند. بدیهی است نحوه اجرا و نصب آجر نما هم اهمیت دارد و پیشنهاد می‌کنیم حتماً از شخص ماهر به نصب آجر نما استفاده کنید.
۴. تنوع آجر نما
شاید در ابتدای تولید آجر نما در کارخانه‌های تولیدی، تنوع آن بسیار کم بود. اما امروزه با پیشرفت صنعت ساختمان و به‌روز شدن دنیای نمای ساختمان‌ها، تولید آجر نما هم دچار تحول شده و در حال حاضر آجر نما به لحاظ ابعاد، رنگ، طرح و نوع مواد اولیه تنوع بسیار زیادی و بالایی دارد. وجود این تنوع، بخشی از دلیلی است که سازندگان پروژه‌های ساختمانی را مجاب به پذیرش آجر نما و جایگزین کردن این محصول به جای استفاده از سنگ، سیمان و شیشه و… کرد.
نتیجه‌گیری
در این مطلب به دو محصول کاربردی در نمای ساختمان یعنی سنگ نما و آجر نما پرداختیم و هر کدام از این دو متریال نما را از لحاظ مختلف بررسی کردیم. از قدمت سنگ و آجر در ساخت بناهای مختلف گفتیم. این بررسی را برای سنگ و آجر به نحوی گفتیم که ضمن گفتن مزایا آجر نما، بتوانید این محصول را با سنگ نما مقایسه کنید. این مقایسه باید با دیدن تمامی جوانب و کاملاً منصفانه و معقول باشد تا در نهایت انتخابی درست برای نمای ساختمان داشته باشید.
بدون دیدگاه