قدمت مصالح ساختمانی چون آجر در کشور ما به حدی است که همچنان از چند صد سال گذشته تا کنون انواع آجر مانند آجر رسی، آجر شیل، آجر نسوز و انواع آجر نما را در سطحی گسترده بر روی نما و فضای داخلی سازه‌ها می‌بینیم. جالب است بدانید که بناهای ماندگاری چون مسجد شیخ لطف‌الله در اصفهان، گنبد سرخ در مراغه، مقبره امیر منصور سامانی در بخارا و.. همگی از دسته سازه‌های آجری هستند که تا کنون به خوبی حفظ شده‌اند. البته این همه ماجرا نبوده و بقایای کوره‌های آجرپزی در شوش نیز به نوبه خود نمایانگر قدمت، محبوبیت و همچنین کاربرد فراوان صنعت آجرسازی در ایران است.
در حقیقت نوع آب و هوای کشور ما به‌گونه‌ای بوده که آجرها نقش مؤثر و مفیدی را در نمای ساختمان و زیربنای آن ایفا کرده و روز به روز نیز بر تنوع مدل‌های آن افزوده شده است. دو مدل از این آجرهای پرفروش با نام آجر شیل و رسی شناخته می‌شوند که هر یک به نوبه خود خواص و قابلیت‌های منحصر به فردی را برای معماری و سازه‌های شما ارائه می‌کنند. با ما در این مقاله همراه باشید تا به بررسی این دو پرداخته و ببینیم که تفاوت آجر شیل با رسی در چیست.
تفاوت آجر شیل با آجر رسی در چیست؟
در ابتدایی‌ترین بررسی از تفاوت آجر شیل و رسی می‌توان ذکر کرد که هر دو محصول قابلیت استفاده در نمای ساختمان را خواهند داشت،
اما ویژگی‌های خاصی وجود دارد که موجب برتری یکی بر دیگری شده است.
در واقع آجرهای شیلی که از ترکیبات خاک شیل بهره‌مند شده‌اند از نقطه نظر جذب آلودگی‌ها و گردوغبار مقاومت بیشتری را از خود نشان می‌دهند.
بنابراین چنانچه از آجر شیل در یک نما استفاده شود شاهد کثیفی کمتر بوده و نسبت به آجر رسی در طولانی مدت ظاهر نما را تحت تأثیر آلودگی‌ها قرار نخواهد داد.
دومین نکته در استحکام و مقاومت بدنه‌ای آجر شیلی است که در قیاس با خاک رس، قدرت تحمل بار بیشتری را داشته و دچار سستی، شکنندگی و ترد شدن نمی‌شود.
البته لازم به ذکر است که این موضوع به معنای استحکام پایین آجر رسی نبوده و این آجر نیز به نوبه خود بسته به نوع آن مانند آجرهای نسوز از مقاومت، کیفیت و توانایی حمل بار فوق‌العاده‌ای برخوردار است.
اما به طور کلی می‌توان در بررسی تفاوت آجر شیل و رسی، نوع شیل را از نظر مقاومت و همچنین عدم جذب آلودگی‌ها گزینه‌ای بهتر معرفی کرد.
همان طور که پیش‌تر اشاره شد، آجر شیل بسته به میزان پخت خود از رنگ بندی خاصی را پیدا کرده و در نتیجه با رنگ طبیعی خاک شیل عرضه می‌شود.
به طور مثال سنگ شيل در ابتدا خاکستري تا سياه است که پس از جذب حرارت در کوره به تدريج به رنگ نارنجي روشن و نهايتاً با بالارفتن دماي کوره به رنگ سياه متمايل می‌شود.
بنابراین جهت استفاده در نمای ساختمان که بیشتر در معرض نور آفتاب، باران اسیدی و.. قرار دارد، گزینه‌ای مناسب‌تر بوده و کمتر دچار تغییر رنگ یا رنگ پریدگی خواهد شد.
آجر شیل چیست؟
بسیاری از افراد هستند که هنوز اطلاعات چندانی در مورد آجرها نداشته و نمی‌دانند که این مصالح ساختمانی مستحکم و مستطیلی شکل تا چه میزان از تنوع را در ساختار جای داده‌اند.
در میان تمامی ساختارهای موجود در بازار، آجر شیل نیز که از نوعی سنگ رسوبی آسیاب شده تولید می‌شود
با ترکیب کانی رس، کوارتز، کلسیت و… توانسته به عنوان یک آجر مستحکم و دارای مقاومت فشاری بالا خود را معرفی کند.
به عبارت دیگر عمده مواد به کار رفته شده در ساخت این آجر، خاک شیل می‌باشد که خود تهیه شده از کوارتز، آلبیت، دولومیت، مونت موریلونیت، کلسیت و… است.
این مدل از آجر دارای انواع آجر نما شیل با ابعاد بزرگ، آجر نمای شیل مهندسی، آجرنما شیل کوئین، آجرنما شیل کینگ و آجرنما شیل الیت است.
در واقع به واسطه حضور چنین موادی در این مدل از آجر ما شاهد همان ظاهر سنتی و گرم گذشته هستیم که در معماری و طراحی نمای ساختمان‌ها بسیار پرطرف‌دار بوده است.
اما با این تفاوت که آجر سیل از کیفیت بسیار بالاتری نسبت به آجرهای قدیمی برخوردار بوده و با جذب آب کم، ضریب اشباع پایین و مقاومت بالا توانسته استحکام فوق العاده ای را از خود به نمایش بگذارد.
همین امر موجب علاقه بسیاری از معماران به جایگزینی آجرهای سنتی و خاک رسی با آجر شیل شده تا زیبایی بصری و نمایی ماندگارتری را خلق کنند.
ویژگی های آجر شیلی
پیش از بررسی تفاوت آجر شیل با رسی، نگاهی کلی به ویژگی‌های اصلی و مهم آجر شیلی می‌اندازیم تا با علم از کاربرد و مزایای این مدل، در صورت لزوم به انتخاب آن یا آجر رسی بپردازید.
ابتدایی‌ترین ویژگی که در این مدل از آجر توجه ما را به خود جلب می‌کند، رنگ بندی آن است.
در واقع با این که امروزه رنگ‌های شیمیایی متنوعی در انواع آجرهای نما وجود دارد،
اما نوع شیلی عموماً با رنگ طبیعی خود خاک شیل عرضه شده و بسته به مدت زمان پخت آن، رنگ‌های متنوعی را پیش روی ما قرار می‌دهد.
از سوی دیگر به دلیلی طبیعی بودن این رنگ، امکان رنگ پریدگی و تغییر ظاهری آن وجود نداشته و یک گزینه فوق‌العاده عالی برای طراحی نما داخلی ساختمان محسوب می‌شود.
البته گستردگی طیف رنگی و جذابیت ظاهری آجر شیل تنها مختص به نمای داخلی ساختمان نبوده و چنانچه خواهان ایجاد یک معماری خاص هستید، در فضای خارجی ساختمان نیز خواهد درخشید.
به عبارت دیگر جذب پایین آب این آجر، مقاومت بالایی به آن بخشیده و در اکثر نقاط آب و هوایی کشور ما بدون کوچک‌ترین نقطه ضعفی در مقابل عوامل فرسایش، تا سال‌ها پایدار می‌ماند.
همچنین دیگر ویژگی مهم این محصول، مربوط به خاصیت ضد شوره بودن آن است که باز هم به علت جذب آب پایین باعث شده تا آلاینده‌ها و باران‌های اسیدی بر آجر شیل اثر نداشته باشد.
همچنین بخوانید : پاک کردن شوره آجر
آجر رسی چیست؟
حال برای درک بهتر تفاوت آجر شیل و رسی نوبت به شناخت آجر رسی رسیده تا بتوان بهترین گزینه ممکن را نسبت به هدف و بودجه خود در فرایند دیوارچینی، نماسازی، کف پوش و… در اختیار داشته باشید.
به این منظور همان طور که از نام آن پیداست، آجر رسی به انواعی از آجر گفته می‌شود که عمده ماده به کار رفته شده در پخت و تولید آن، خاک رس است.
هرچند که خود این خاک رس نیز دارای ساختارهای مختلفی بوده و به دسته‌های خاک رس سفید، رس گل آهک (مارن)، لوم (رس ماسه‌ای)، شیست، رس نسوز و رس یخچالی تقسیم بندی می‌شود.
به این ترتیب می‌توان به راحتی متوجه شد که آجر رسی تا چه میزان دارای تنوع بوده و انتخاب یک آجر رسی مرغوب از چالش‌های پیش روی سازندگان و معماران است.
در هر حال، این نوع از آجر هم قابلیت استفاده به عنوان مصالح پرکننده را داشته و هم با ظاهر مناسب خود در موارد نما سازی توانایی مقاومتی بالایی را نشان داده است.
در حقیقت کانی‌های متبلوری با نام کانی‌های رسی، آلومین و سیلیکات ترکیبی از بهترین نوع خاک رسی را ساخته تا با وجود کیفیت قابل توجه خود،
در ساخت آجرهای نما، آجرهای کف پوش و… به کار گرفته شوند.
همان طور که می‌دانید آجرهای رسی بسته به نحوه تولید، به دو مدل دستی (سنتی) و صنعتی (مکانیکی) تقسیم می‌شوند.
آجر رسی سنتی شامل مدل‌های قزاقی، لعاب دار، فشاری و جوش بوده و در نوع صنعتی مدل‌های نسوز، سوراخ دار، توپر و بلوک‌ها را در بر می‌گیرد.
تمامی مدل‌های فوق نیز با ترکیبات مختلفی از خاک رس تهیه شده و همین امر کاربرد، طول عمر، استحکام و رنگ بندی‌های مخصوص به هر یک را به وجود خواهد آورد.
همچنین بخوانید : انواع آجر دیوار چینی و مزایا آن
ویژگی‌های آجر رسی
همان طور که آجر شیلی دارای رنگ بندی‌های مختلفی است، در آجر رسی نیز امکان انتخاب رنگ‌های متنوعی وجود دارد
چرا که بسته به ترکیب شیمیایی و پوشش رنگی آجر، می‌توان آجرهای رسی را در رنگ‌های گسترده‌تری عرضه کرد.
البته رنگ این آجرها تحت تأثیر پخت زیاد یا کم آن ممکن است کیفیت و یکنواختی مطلوب خود را از دست بدهد،
بنابراین مهم است که در انتخاب یک آجر رسی مرغوب به میزان یکنواختی و رنگ آن توجه داشته باشید.
البته ویژگی‌های این آجر به نوع پخت آن و رنگ بندی محدود نشده و باید اندازه و بافت ایجاد شده در آن را نیز مورد بررسی قرار داد.
به طوری که یک نوع خاص از آجر رسی دارای سایزهای استاندارد و از پیش تعیین شده‌ای است تا بتوان محاسبات دقیقی را جهت استفاده از آن در نما یا زیربنا در اختیار داشت.
همچنین نحوه تولید بافت خاک رس آن باید به گونه‌ای باشد که علاوه بر تراکم متناسب، جذب آبی بیشتر از ۲۰ درصد وزن آجر نداشته باشد.
در واقع این نوع از آجرها عموماً به علت دمای پخت بالا و ترکیبات کانی‌های خود، مقاومت حرارتی فوق‌العاده‌ای داشته و به راحتی دچار شکستگی یا تغییر شکل نخواهند شد.
چنانچه با ضربه آجر رسی، صدایی همچون فلز از خود ساطع کرد می‌توان به‌عنوان یک آجر مرغوب و قابل بررسی به آن نگاه کرد.
حال که با آجر شیل و آجر رسی آشنا شدیم، حتماً سؤال می‌پرسید که این دو نوع چه تفاوتی با یکدیگر داشته و باید کدام یک را برای بنا و سازه‌های خود انتخاب کنید؟
بدون دیدگاه